به نقل از «خبرگزاری برنا»

اغمای هنر؛ صنعت فرش و بی‌تفاوتی مسئولان

تاریخ انتشار: ۱ مهر ۱۴۰۲ | کد خبر: ۳۸۷۳۹۳۶۲

فرش‌بافی از هنرهای دیرینه و قدیمی ایران زمین بوده و زنان و مردان زیادی نقش و نگارهایی بسیار زیبا را بر دار قالی نگارگری کرده و در این عرصه مشغول به فعالیت هستند اما این‌روزها این حرفه ارزشمند در سایه بی‌توجهی به ورطه فراموشی سپرده شده است و بازار جهانی که روزگاری در ید قدرتمند ایران بود به کشورهای دیگر واگذار شده است.

بیشتر بخوانید: اخباری که در وبسایت منتشر نمی‌شوند!

به گزارش عصر اقتصاد، در برخی استانها نه تنها در روستاها بلکه در شهرها نیز قالیبافی به عنوان یکی از مشاغل مهم، برای تعداد قابل توجهی شغل ایجاد کرده و کارآفرینی حاصل از درآمد و فایده‌مندی مساله فرشبافی سرمایه اجتماعی و اقتصادی خاصی را فراهم می‌کرد که سبب می شد به عنوان یکی از حائل‌های آسیب‌های اجتماعی و مهاجرت عمل کند و سبب پیشگیری از آسیب‌های  اجتماعی و توانمندسازی اقتصادی می‌شد.

اما متاسفانه، این روزها مشکلاتی از جمله افزایش قیمت مواد اولیه و نبود بیمه قالیبافی کمر قالیبافان را خم کرده و این مشکلات ریز و درشت تهدیدی برای خارج شدن هنر- صنعت فرش دستباف از چرخه اشتغال، بی‌انگیزگی و خانه‌نشین شدن فعالان این عرصه شده است.

 

تعدادی از مشکلات اصلی این حوزه که به سه دسته مشکلات بافندگان، تولیدکنندگان و ارگانها که با استفاده از نظر شماری از فرهیختگان این حوزه (مصاحبه با شرکت‌کنندگان یکی از نمایشگاه‌های فرش دستباف) گردآوری شده است عبارتند از :

 

بافندگان:  افول علاقه بافندگان به بافت فرش‌های سنتی، تبلیغات گسترده برای بافت تابلو فرش با عناوین جذاب مانند فرش ریاضی یا فرش کامپیوتری، محدودیت مکان در منازل بافندگان و مناسب بودن سایز تابلو فرش با توجه به آپارتمان‌نشینی، پذیرش نشدن متقاضیان جدید بیمه قالی‌بافی، پرداخت تسهیلات مشاغل خانگی مستقل و تسهیلات نهادهای حمایتی به خود بافندگان که معمولا موجب ایجاد اشتغال نمی‌شودد و صرف خرید کالاهای ضروری و نیاز زندگی می‌شود، مقاومت بافندگان در مقابل آموزش‌های ارائه شده در راستای ارتقای مهارت بافندگان (مانند استفاده از قلاب برای بافت) که نیاز به فرهنگ‌سازی دارد، تولید فرش‌های تک‌بافت خانگی معمولا با مواد و مصالح نامرغوب و با نقشه‌های قدیمی، تعیین نشدن حداقل و حداکثر دستمزد هر گره در فرش دستباف جهت آگاهی بافنده.

تولیدکنندگان: نبود شناخت بازار هدف و تولید کور و بی‌هدف در نتیجه فروش با قیمت پایین‌تر که موجب برهم زدن نظم بازار و کاهش قیمت سایر تولیدات استانها می‌شود، مشکلات تولیدکنندگان در رابطه با بانک‌های عامل جهت دریافت تسهیلات (بالاخص صندوق کارآفرینی امید و بانک رفاه کارگران)، افزایش قیمت مواد اولیه، کمبود مواد اولیه مرغوب و ورود پشم دباغی شده به صنعت فرش دستباف، جمع‌آوری نکردن پشم مرغوب برخی استان‌ها ( گاهاً یا دفن شده یا سوزانده می‌شود)، صادرات پشم دست‌ریس برخی استان‌ها به صورت قاچاق به کشورهای هند، افغانستان و … (کشورهای رقیب ایران در تولید فرش دستباف)، نبود امکان صادرات فرش دستباف به کشور آمریکا (عمده‌ترین واردکننده فرش دستباف، ورود تولیدکنندگان شهرهای مرجع تولید فرش دستباف مانند قم و تبریز در دیگر استانها.

در کنار این مشکلات یک از چالش های اساسی در این هنر-صنعت ادارات و ارگانهای دولتی دخیل در این صنعت است که به تعدادی از این موارد اشاره می‌شود:

• نبود هماهنگی و همکاری مناسب میان دستگاه‌های دولتی که در بحث فرش دستباف اثرگذار است، نبود جایگزینی ۵۰ درصدی بافندگان فرش دستباف متقاضی بیمه تامین اجتماعی توسط بیمه تامین اجتماعی،  پاسخگو نبودن مصوبات کمیته فرش دستباف برخی استانها توسط دستگاه‌های اجرایی علاوه بر ارسال نامه پیگیری، پرداخت تسهیلات فرش دستباف توسط نهادهای حمایتی به بافنده خانگی که گاهاً موجب اشتغال نمی‌شود و یا موجب تولید بی‌کیفت می‌شود(کمیته امداد امام‌خمینی (ره)-بهزیستی-شورای هماهنگی مبارزه با مواد مخدر-بنیاد شهید و …) (پیشنهاد می‌شود به جای تسهیلات تک‌نفره و تولید بی‌هدف، پشتیبانان و پیشران‌ها را تقویت و آنها را موظف به بکارگیری نیروهای تحت حمایت نهادهای حمایتی کرد)

• نبود بازوی اجرایی در سازمان صنعت، معدن و تجارت در راستای احقاق حق بافندگان و تولیدکنندگانی که در مسیر تولید با نفر مقابل خود به مشکل (پرداخت نشدن دستمزد- تحویل ندادن فرش- آسیب به فرش و ..) برخورده‌ اند.

• فشار افراد دارای نفوذ در موارد شکایت سازمان صمت از تشکل‌های بخش خصوصی که در حق بافندگان اجحاف کرده‌اند مانند(تعاونی فرش دستباف روستایی شهرستان سنندج و …)

• اجرایی نشدن دقیق دستورالعمل‌های ارسالی از طرف مرکز ملی فرش ایران

• جبهه گرفتن دستگاه‌های اجرایی در مقابل فرش دستباف در جلسات

• نبود نظارت بر تشکل‌های بخش خصوصی فرش دستباف توسط دستگاه متولی فرش دستباف استان و پاسخگو نبودن تشکل‌های بخش خصوصی به دستگاه متولی (مثال: بی‌اطلاعی سازمان صمت برخی استانها از برگزاری مجمع و انتخابات انجمن تولیدکنندگان فرش دستباف زیرمجموعه اتاق بازرگانی و ..)

• به حاشیه رانده شدن فرش دستباف در مقایسه با مسئولیت‌های گسترده سازمان صنعت، معدن و تجارت

• استفاده نکردن از امکانات فراهم شده و پتانسیل‌های موجود در راستای ارتقاء فرش دستباف (اعتبارات موجود جهت آموزش در شرکت شهرک‌های صنعتی برخی استانها و …)

• برگزاری نمایشگاه فرش دستباف در زمان‌های متغیر و گاهاً همزمان با نمایشگاه‌های فرش دستباف سایر استان‌ها و با کیفیت پایین.

با نگاهی به آمار و ارقام انتشاری از سوی مرکز آمار ملی فرش ایران در سال ۱۴۰۰، ۳۵هزار شغل جدید در زنجیره ارزش فرش دستباف کشور ایجاد شده است و صادرات ۶۴ میلیون دلاری در این صنعت رقم زده شده بود اما در سال جاری جدیدترین آمار گمرک از صادرات فرش دستباف، حکایت از کاهش ۱۴ درصدی ارزش دلاری فرش نسبت به سال ۱۴۰۰ دارد.

مهاجرت بافندگان و رفوکاران، تحریم‌ها، نپیوستن به FATF، ورود فرشهای ماشینی ترک به بازار، تعهد ارزی، تعلیق کارتهای بازرگانی و ده‌ها مشکل و چالش در راه تولید و به خصوص صادرات دردی دیگر از تن زخمی این هنر-صنعت است.

تمام این گفته‌ها و ناگفته‌ها باعث شد که بازار ارزآور فرش به دست هند بیفتد و تولیدکننده، بافنده و صادرکننده فقط با افسوس نظاره‌گر بر باد رفتن دسترنج خود و بازار چند میلیون دلاری این هنر چندصد ساله شد.

 

 

آیا این خبر مفید بود؟

نتیجه بر اساس رای موافق و رای مخالف

منبع: خبرگزاری برنا

کلیدواژه: هنر صنعت فرش فرش دستباف فرش ماشینی نمایشگاه های فرش برخی استانها فرش دستباف برخی استان

درخواست حذف خبر:

«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را به‌طور اتوماتیک از وبسایت www.borna.news دریافت کرده‌است، لذا منبع این خبر، وبسایت «خبرگزاری برنا» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۳۸۷۳۹۳۶۲ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتی‌که در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.

با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.

خبر بعدی:

مشعل های شرق کارون جمع آوری می شوند

به گزارش خبرگزاری مهر مرتضی شاهمیرزایی شب گذشته (یکشنبه، نهم اردیبهشت‌) در برنامه «صف اول» شبکه خبر در زمینه تحقق شعار سال در صنعت پتروشیمی بیان کرد: جهش تولید متفاوت با افزایش تولید است. تلاش می‌شود ظرفیت ۹۳ میلیون تنی کنونی صنعت پتروشیمی تا پایان امسال از ۱۰۰ میلیون تن عبور کند.

وی افزود: جلب مشارکت مردم برای سرمایه‌گذاری در صنعت پتروشیمی با بهبود فضای کسب‌وکار و بازار سرمایه و به‌کارگیری صندوق‌های اعتباری که مراحل اولیه آن از سوی بعضی هلدینگ‌ها در حال انجام است، از راهکارهای تحقق شعار سال در صنعت پتروشیمی است.

معاون وزیر نفت با اشاره به عرضه اعتباری محصولات پتروشیمی به‌منظور رفع چالش سرمایه در گردش واحدهای تکمیلی گفت: این راهکار سبب رونق کسب‌وکار در جامعه می‌شود. پارسال ۸۰ هزار میلیارد تومان از سوی مجتمع‌های پتروشیمی به صنایع تکمیلی، همسو با سیاست دولت سیزدهم، عرضه اعتباری شد. امسال نیز این راهکار استمرار دارد تا جهش تولید و رشد اقتصادی برای کشور محقق شود.

شاهمیرزایی با تأکید بر اینکه شرکت ملی صنایع پتروشیمی مصمم به تحقق جهش تولید در صنعت است، ادامه داد: تکمیل طرح‌های نیمه‌تمام صنعت پتروشیمی از راهبردهای تحقق شعار سال است و چند طرح پتروشیمی نیز امسال به بهره‌برداری می‌رسند که گام بلندی در جهش تولید است.

وی تأمین خوراک پایدار خوراک مجتمع‌های پتروشیمی را از عوامل مهم در تحقق جهش تولید دانست و تصریح کرد: حمایت از ساخت داخل و دانش‌بنیان‌ها از سیاست‌های شرکت ملی صنایع پتروشیمی است که این مهم نیز سبب رشد تولید و اشتغال‌زایی در کشور می‌شود.

مدیرعامل شرکت ملی صنایع پتروشیمی به سرمایه‌گذاری‌های صنعت پتروشیمی برای جمع‌آوری گازهای همراه اشاره کرد و افزود: همه مشعل‌های شرق کارون، امسال و سال آینده از سوی پالایشگاه بیدبلند خلیج فارس و بخشی از مشعل‌های غرب کارون از سوی پالایشگاه هویزه خلیج‌فارس جمع‌آوری، و بخش اعظم آن به خوراک پتروشیمی‌ها تبدیل می‌شود.

شاهمیرزایی با بیان اینکه هم‌اکنون نیمی از مشعل‌های صنعت پتروشیمی خاموش است و حداکثر تا سه سال آینده همه مشعل‌های این صنعت خاموش می‌شود، تصریح کرد: البته روشن‌بودن مشعل‌ها در مجتمع‌های تولیدی، برای اطمینان و شرایط اضطراری، در حد شعله بسیار کم لازم است.

وی درباره قطب‌های جدید پتروشیمی در کشور گفت: سومین قطب صنعت پتروشیمی در مکران با شتاب در حال پیشرفت است. در حال برنامه‌ریزی برای قطب جاسک هستیم و حدود ۲۲ طرح پتروشیمی همسو با تکمیل زنجیره ارزش در منطقه پارسیان تعریف شده است.

معاون وزیر نفت ادامه داد: احداث ۲ پتروشیمی در قطب لامرد در حال سرمایه‌گذاری است، ضمن اینکه طرح‌هایی نیز در قطب‌های عسلویه و ماهشهر نیز در حال اجراست.

شاهمیرزایی، به نقش مهم کاتالیست در صنعت پتروشیمی اشاره و بیان کرد: ۹۷ درصد کاتالیست‌های صنعت پتروشیمی از لحاظ وزنی بومی‌سازی شده‌اند و دانش فنی بقیه نیز تا پایان دولت کسب می‌شود.

کد خبر 6092161 محمدحسین سیف اللهی مقدم